Kindergeld po rozwodzie – dla kogo?

Ustalenie prawa do Kindergeldu po rozwodzie nie zawsze jest proste. Niemiecki zasiłek rodzinny obwarowany jest pewnymi dodatkowymi warunkami i rodzic ubiegający się o jego wypłatę po rozwodzie, musi zrealizować kroki przewidziane dość podstawową procedurą, która jednak może nastręczać pewnych trudności.

Co to jest kindergeld?

Kindergeld to niemiecki zasiłek rodzinny wypłacany przez Familienkasse na wniosek rodziców, którzy muszą spełnić kilka warunków. Prawo do zasiłku rodzinnego uzyskują opiekunowie dzieci pracujący w Niemczech. Musi to być zatrudnienie legalne i udokumentowane, trwające nie krócej niż 6 miesięcy, przy czym nie musi to być praca w niemieckiej firmie. Wypłata należy się też rodzicom oddelegowanym do pracy na terenie Niemiec przez polskiego pracodawcę również jeśli dzieci mieszkają w innym państwie). Oczywiście zasiłek jest wypłacany również wtedy, kiedy ojciec dziecka lub jego matka prowadzą zarejestrowaną w Niemczech działalność gospodarczą (bez względu na to, w jakim kraju Unii Europejskiej znajdują nabywców towarów lub usług).

Wpływ rozwodu na kindergeld a Familienkasse

Żeby zrozumieć, komu przysługuje Kindergeld w przypadku rozwodu, trzeba uporządkować pewne podstawowe kwestie.

Już w swojej podstawowej formule Familienkasse wypłaca zasiłek rodzinny kindergeld nie dzieciom, tylko jednemu z rodziców. W normalnych warunkach urząd nie stosuje tutaj żadnych wyszukanych metod – nie ma znaczenia, któremu z rodziców będzie wypłacany zasiłek. Wszystko zmienia się w sytuacji rozwodu.

Postępowanie domyślne oznacza, że pieniądze zostaną wypłacone temu z rodziców, które wykonuje opiekę rodzicielską i z którą to dziecko mieszka, o ile złoży wniosek o zasiłek już nie będąc w związku małżeńskim.

To oznacza, że jeśli obowiązek rodzicielski realizuje na przykład matka, która mieszka z dzieckiem w Polsce i nie jest zatrudniona w Niemczech, świadczenie nie zostanie przyznane ani jej (nie spełnia wymogów formalnych), ani ojcu (nie jest osobą sprawującą opiekę w najszerszym zakresie).

Który z rodziców powinien wnioskować o Kindergeld?

Przed rozwodem oboje rodzice we własnym zakresie ustalają, któremu z nich urząd będzie wypłacał zasiłek rodzinny Kindergeld. Po rozwodzie zasadniczo świadczenie może zostać wypłacone tylko rodzicowi, który opiekuje się dzieckiem, ale jednocześnie mieszka w Niemczech, pracuje na terenie Niemiec lub ma w tym kraju nieograniczony obowiązek podatkowy.

Dla Familienkasse nie ma większego znaczenia, czy rodzice dziecka po rozwodzie mieszkają wciąż razem, czy nie – we wniosku będą figurowały dane tylko jednej osoby i jeśli wniosek nie zostanie rozpatrzony pozytywnie, wypłata po prostu nie będzie zrealizowana.

W tym momencie trzeba jednak nadmienić, że wypłata świadczenia niekoniecznie nastąpi w pełnej wysokości. Familienkasse może bowiem zadecydować, aby część świadczenia wypłacić na poczet alimentów rodzicowi, któremu sąd alimenty przyznał. Sposób podziału całej kwoty Kindergeld będzie wówczas ustalony indywidualnie na podstawie danych dostarczonych przez rodziców do urzędu. Nie komplikuje to jednak zwykle przesadnie sprawy – niemieckie Familienkasse podejmuje decyzję szybko i w takich sytuacjach przepisy nakładają pewne ramy, jak podział świadczenia może wyglądać.

Jak poinformować Familienkasse?

Przepisy niemieckie jasno określają, że o każdej zmianie sytuacji majątkowej i rodzinnej, która może wpłynąć na wypłatę Kindergeld, należy poinformować jednostkę wypłacającą świadczenie. Może to zrobić którekolwiek z rodziców, natomiast w celu ułatwienia dalszego postępowania powinna zrobić to osoba, która w dalszej kolejności będzie ubiegała się o prawo do zasiłku z pomocy społecznej.

Wniosek o Kindergeld i późniejsze dokumenty aktualizacyjne wysyła się na ten sam adres – najszybciej można go odnaleźć na dokumentach potwierdzających przyznanie zasiłku rodzinnego. Dziś jednak najczęściej zmiany zgłasza się przez formularz online. W tej sytuacji ważny jest czas – opóźnienie w złożeniu aktualizacji grozi nie tylko odebraniem zasiłku, ale też nałożeniem dodatkowej grzywny.

Jakie dokumenty są potrzebne? Jak je zdobyć?

Jeśli przed rozwodem pieniądze pobierała osoba opiekująca się dziećmi, procedura będzie nieco prostsza, ponieważ często nie trzeba będzie dostarczać wszystkich dokumentów, a jedynie te, które potwierdzają zmianę statusu, a więc odpisy postanowienia o rozwodzie czy dodatkowe zaświadczenia dokumentujące miejsce pobytu dziecka, czy wysokość orzeczonych alimentów.

W przypadku, w którym po rozwodzie Kindergeld przysługuje rodzicowi, który do tej pory nie pobierał tego świadczenia, trzeba będzie przejść całą procedurę od początku, a więc złożyć zaświadczenia dokumentujące fakt wykonywania pracy na terenie Niemiec, kopie dokumentów sądowych dotyczących małżeństwa, dokumentację meldunkową potwierdzającą stan rodzinny. Trzeba również w wiarygodny sposób udokumentować swój pobyt na terenie Niemiec oraz przedstawić dokumenty, które potwierdzają prawa do zasiłków (również w Polsce) czy alimentów). Trzeba przede wszystkim odpowiednimi dokumentami potwierdzić fakt wykonywania opieki nad dziećmi.

Do tego trzeba będzie też podać dane identyfikacyjne dzieci (jeśli nie mieszkają w Niemczech, to także ich numer PESEL) i ewentualne inne informacje, które są konieczne do rozpatrzenia wniosku w konkretnej sytuacji.

Jak wygląda procedura?

Sama procedura ubiegania się o zasiłek rodzinny po rozwodzie nie jest szczególnie trudna. To, co zmienia rozwód, to przede wszystkim sytuacja rodzinna dziecka. Punktem wyjścia jest ustalenie prawa do opieki nad dzieckiem. Jeśli sprawują ją oboje rodzice, to pełna kwota zasiłku w Euro może zostać podzielona na dwa i wypłacona każdemu z nich. Jeśli tylko jeden rodzic pracuje w Niemczech i ma w związku z tym prawo do zasiłku, może otrzymać pełną kwotę (ewentualnie po odliczeniu pewnej części na poczet alimentów).

Wnioski składane są najczęściej online, należy do nich dołączyć skany (lub zdjęcia) decyzji sądu, pism i odpowiedzi ze wcześniejszej korespondencji w tej sprawie, zaświadczenie o pobycie w Niemczech, dane rodzica będącego wnioskodawcą, zaświadczenia od pracodawcy, a także dokumenty dotyczące sytuacji finansowej rozwiedzionych rodziców, w szczególności zaś uzyskiwanej pomocy społecznej.

Urząd będzie analizował te dane, prześwietli sytuację rodziny i ustali, czy wnioskodawcy przysługuje prawo do zasiłku. Nie ma tutaj preferencji co do tego, czy przyznany zostanie matce, czy ojcu – decydują obowiązki wykonania praw rodzicielskich i faktyczne sprawowanie opieki nad dzieckiem.

Co zrobić z negatywną decyzją?

Od pewnego czasu Niemcy niezbyt chętnie przyznają Kindergeld, znajdując powody, dla których rodzica po rozpadzie związku można ocenić surowiej. Przepisy są jednak jasne i w każdym przypadku, kiedy wnioskodawca nie zgadza się z wydaną decyzją, może się od niej odwołać.

Jeżeli niemiecki urząd uzna, że rodzice po prostu nie załączyli wszystkich wymaganych dokumentów, to odwołanie zwykle jest uznawane i wniosek jest dalej procedowany. Jeśli jednak rodzice nie spełniają wymogów formalnych (nie mieszkają na terenie Niemiec lub mieszkają za krótko i zasiłek jeszcze im nie przysługuje), wówczas odpowiedź negatywna zostanie podtrzymana.

Zdobądź Kindergeld od razu po rozwodzie. Pomożemy ci w tym!

Jeśli chcesz otrzymać od niemieckiego urzędu pieniądze na dziecko, możemy pomóc ci w wypełnieniu wniosku po rozwodzie. Zweryfikujemy wszystkie dokumenty, dopilnujemy, żeby wniosek był poprawny formalnie, a w razie decyzji negatywnej pomożemy ci złożyć odwołanie. Wiemy, że sytuacja osób rozwiedzionych bywa trudna, dlatego nie będziemy ci jej dodatkowo komplikować. Otrzymasz jasne wskazówki, co zrobić w twoim położeniu i jak najszybciej otrzymać Kindergeld.