Prawo cywilne w Niemczech
Prawo cywilne w naszej kancelarii
Kancelaria świadczy również pomoc prawną na terenie Polski , Niemiec i Austrii w zakresie spraw:
- rozwodowych
- alimentacyjnych
- ustalenia ojcostwa
- zaprzeczenia ojcostwa
- spadkowych
- prawa pracy
- dochodzenia odszkodowań
- upadłościowych
Cywilne problemy obywateli polskich w Niemczech.
- Rozwód w Niemczech
- Przesłanki
Zgodnie z §1566 BGB ( niemieckiego kodeksu cywilnego ) sąd może orzec rozwód jeżeli pomiędzy małżonkami nastąpił faktyczny rozkład pożycia . Przyjmuje się ,że faktyczny rozkład pożycia nastąpił jeżeli małżonkowie przynajmniej od roku żyją w separacji i oboje składają pozew o rozwód lub jeżeli pozwany małżonek wyrazi zgodę na rozwód .
Przyjmuje się , iż małżeństwo rozpadło się tzn nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia jeżeli małżonkowie od 3 lat żyją w separacji..<polski adwokat Niemcy>.
Bürgerliches Gesetzbuch (BGB)
§ 1566 Vermutung für das Scheitern
- Wspólność Majątkowa Małżeńska w Niemczech
- Wina w niemieckim procesie rozwodowym
Sąd orzekający rozwód nie orzeka o winie stron niezależnie od tego który z małżonków faktycznie ponosi winę rozkładu pożycia. To rozwiązanie powoduje , iż do sprawy rozwodowej pomiędzy małżonkami nie wciąga się całych rodzin, znajomych , przyjaciół i dzieci – w przeciwieństwie do polskiego procesu rozwodowego.
Obowiązek Alimentacyjny w Niemczech pomiędzy małżonkami
Zasadą jest ,że po rozwodzie każdy sam troszczy się o siebie .
Od tej zasady są jednak wyjątki: jeżeli rozwiedziony małżonek nie jest w stanie samodzielnie się otrzymać/ jest w niedostatku/ ma roszczenie alimentacyjne wobec drugiego małżonka ale tylko w wypadkach przewidzianych §§ 1570 – 1573, 1575 i 1576 BGB tj.niemieckiego kodeksu cywilnego :w razie niemożności zarobkowania na skutek :
- opieki nad wspólnym dzieckiem stron
- wieku
- choroby
- niemożności znalezienia pracy
- w szczególnie ciężkich przypadkach etc.
- kontynuacja wykształcenia małżonka/ zmiana kwalifikacji zawodowych
- niezależnie do tego kto faktycznie ponosi winę rozkładu pożycia.
Rozwiedziony małżonek będący w niedostatku ma prawo otrzymać miesięczną rentę pieniężną lub jednorazową większą kwotę pieniędzy tzw. Kapitalabfindung.<adwokat polskojęzyczny Niemcy>.
Ojcostwo w Niemczech
Zasada:
Ojcem dziecka jest mężczyzna , który w momencie urodzenia dziecka pozostaje z matką w związku małżeńskim ,§ 1592 Nr.1. BGB.
Wyjątek od tej reguły stanowi § 1599 Abs.2 BGB zgodnie z którym nie jest ojcem dziecka mężczyzna będący z matką dziecka w związku małżeńskim w jeżeli w momencie urodzenia dziecka został wniesiony pozew rozwodowy i ojcostwo zostało uznane przez osobę trzecią.
Żadnego domniemania ojcostwa nie ma jeżeli dziecko urodzi się już po uprawomocnieniu wyroku rozwodowego § 1592 Nr.1. BGB.
Jeżeli dziecko urodzi się w ciągu 300 dni od dnia śmierci męża matki istnieje domniemanie z mocy prawa, że zmarły jest ojcem dziecka § 1593 Abs.1 S.1. BGB.<polski adwokat w Niemczech>.
Ojcostwo przy zapłodnieniu in vitro matki w Niemczech
Prawo niemieckie dopuszcza tzw.homologiczne zapłodnienie – Die homologe Insemination – i heterologiczne zapłodnienie – Die heterologe Insemination.
Homologiczne zapłodnienie polega na sztucznym zapłodnieniu kobiety nasieniem pobranym od męża kobiety . Ta metoda jest uznawana etycznie i prawnie za dopuszczalną ponieważ dziecko pochodzi genetycznie od rodziców i zostaje urodzone w trakcie małżeństwa.
Ojcostwo w tym przypadku podlega ogólnym regułom ustalenia ojcostwa przewidzianym w § 1592 Nr.1. BGB.
Heterologiczne zapłodnienie następuje poprzez wprowadzenie nasienia jakiegoś mężczyzny nie pozostającego matką , mającego się urodzić dziecka , w związku małżeńskim.
Przeciwko takiemu zapłodnieniu były i są w Niemczech podnoszone ważkie argumenty w szczególności w przypadku jeżeli procedura zapłodnienia jest wzajemnie anonimowa .
Częściowo taka forma sztucznego zapłodnienia jest pod określonymi warunkami w Niemczech dopuszczalna:
- tylko pomocniczo kiedy homologiczne zapłodnienie kobiety np: na skutek bezpłodności mężczyzny , nie jest możliwe a ponadto
- Wolno użyć nasienie tylko jednego mężczyzny a nie wielu /kein Samencocktail /.
- Wszyscy zainteresowani, czyli przyszli rodzice dziecka i dawca nasienia, muszą po wyjaśnianiu im medycznych i prawnych skutków takiego zapłodnienia wyrazić na to zgodę.
- Dawca nasienia musi w przypadku zaistnienia konieczności uzyskania informacji wyrazić zgodę na ujawnienie jego danych osobowych .
Takie tj. w/w sztuczne zapłodnienia kobiety nie jest penalizowne w niemieckim kodeksie karnym StBG.W ten sposób urodzone dziecko jest traktowane jak dziecko małżeńskie dopóki nie zostanie wniesione powództwo o zaprzeczenie ojcostwa.<adwokat Niemcy>.
Prawo dziecka na podanie mu danych osobowych dawcy spermy ?
Według panującego w Niemczech poglądu utrzymywanie w tajemnicy danych osobowych dawcy spermy zagraża dobru dziecka. Dziecko ma wiec prawo poznać swoje pochodzenie. To prawo dziecka stanowi cześć składową des Persönlichkeitsrecht i jest gwarantowane przez Art 1 i 2 GG niemieckiej konstytucji.
Dziecku przysługuje wiec roszczenie przeciwko lekarzowi przeprowadzającemu sztuczne zapłodnienie o określenie dawcy spermy . To roszczenie wynika z § 810- Einsichtrecht in Urkunden- prawa wglądu do dokumentów jak również jest kontynuowane w § 823 BGB niemieckiego kodeksu cywilnego przewidującego roszczenie o odszkodowanie w razie naruszenia tego prawa.<polski adwokat Niemcy>.
Zaprzeczenie ojcostwa według niemieckiego kodeksu cywilnego !
- Dla ojca termin wynosi 2 lata od momentu kiedy ojciec dziecka dowiedział się o okolicznościach , świadczących ,iż nie jest ojcem dziecka – § 1600 b BGB.
- Dla dziecka termin wynosi 2 lata od osiągnięcia pełnoletności lub dwa lata o momentu kiedy dziecko dowiedziało się o okolicznościach świadczących ,że dotychczasowy ojciec nie jest jego ojcem .
W takich sprawach wnosi się tzw. Anfechtungsklage czyli powództwo o zaprzeczenie. Sądem właściwym jest Familiengericht – Amtsgericht czyli wydział rodzinny Sądu Rejonowego.<polski adwokat Berlin>.
Termin sądowy niemieckim procesie cywilnym
Sędzia przewodniczący wyznacza od razu tzw. pierwszy termin rozpoznania sprawy / wählt einen früheren ersten Termin/ albo zarządza pisemną wymianę pism pomiędzy stronami tzw. schriftliches Vorverfahren .
W tym drugim przypadku pozwany otrzymuje pozew z obowiązkiem pisemnego wypowiedzenia się w terminie 2 tygodni czy ma zamiar się bronic /odpowiedzieć na pozew/ Jednocześnie pozwany dostaje dalszy termin , nie krótszy niż następne 2 tygodnie ,na już konkretną odpowiedź na pozew zgodnie z § 276 ZPO a wiec inaczej niż w Polsce gdzie pozwany dostaje jeden 2 tygodniowy termin na ustosunkowanie się do pozwu z obowiązkiem zgłoszenia wszystkich twierdzeń i dowodów pod rygorem ich pomięcia.
Zivilprozessordnung
§ 276 Schriftliches Vorverfahren
Przymus adwokacki w niemieckim procesie cywilnym.
- Zasadą jest brak przymusu.
- Przymus jest wprowadzony tylko w sprawach wniesionych do Sądu Rodzinnego/ Familiengericht/ w sprawach małżeńskich i określonych sprawach rodzinnych np:alimentacyjnych. zgodnie z § 78 Abs.2 ZPO.
- Pisma wniesione przez strony muszą być sporządzone i podpisane przez adwokata. Pisma sporządzone i złożone przez strony bez adwokata nie mają żadnej mocy prawnej .
- Nie pozbawia to jednak strony możliwości samodzielnego złożenia wniosku o przyznanie pomocy prawnej z urzędu i zwolnienia od kosztów sądowych – Prozesskostenhilfe.<polski adwokat Niemcy>.
- przymus adwokacki obowiązuje również w sprawach przed w Sądem Okręgowym i Apelacyjnym jak również przed Sądem Najwyższym . Strony muszą więc mieć adwokata.W sprawach przez Sadem Najwyższym adwokatem może być tylko adwokat dopuszczony do występowania przed tym sądem a wiec nie każdy adwokat. Adwokat mający sam sprawę w/w sądach , mający uprawnienie do występowania w nich może sam się reprezentować.<adwokat Niemcy>.
Zivilprozessordnung – § 78 Anwaltsprozess
Pouczenie o środkach zaskarżania w wyroku w niemieckim procesie cywilnym
- Zasadą jest brak takiego pouczenia !
- W przeciwieństwie do niemieckiego procesu karnego StPO czy procesu administracyjnego VwGO wyrok cywilny nie zawiera żadnego pouczenia o środkach zaskarżania .
Odkodowanie z tytułu błędu w sztuce lekarskiej w Niemczech
Reguły sądowego dochodzenia odszkodowania za błąd w sztuce lekarskiej w Niemczech i Austrii.
Pacjent może otrzymać odszkodowanie tylko jeżeli udowodni ,że działanie lekarza stanowi przyczynę uszczerbku na zdrowiu tzn. istnieje związek przyczynowy pomiędzy działaniem lekarza a uszczerbkiem na zdrowiu pacjenta. Ciężar dowodu spoczywa na pacjencie.
Termin na dochodzenie roszczeń wynosi w normalnym tj. standardowym przypadku 3 lata od momentu kiedy pacjent jako laik / niefachowiec/ uzyskał wiedzę o okolicznościach wskazujących ,że mogło dojść do błędu w sztuce lekarskiej . Maksymalny termin przedawnienia roszczeń wynosi 30 lat.<polski adwokat Berlin>.
Prawa kupującego z tytułu wady rzeczy w niemieckim kodeksie cywilnym.
Jeżeli rzecz ma wady , kupujący może od sprzedającego żądać:
1. Wypełnienia umowy i usunięcia wad zgodnie z § 439 BGB.
2.Od umowy odstawić za zwrotem ceny lub zażądać obniżenia ceny §§440,323,441 ff.BGB.
3.Zażądać od kupującego odszkodowania lub rekompensaty za daremne nakłady na rzecz §§440,280,281,283 ff BGB.<adwokat Niemcy>.
- Przedawnienie uprawnień kupującego z tytułu wady rzeczy w prawie niemieckim.
- Jeżeli rzecz obciążona jest prawem osoby trzeciej z powodu którego rzecz musi zostać wydana lub innym prawem rzeczowym ujawnionym w księdze wieczystej : 30 lat – § 438 BGB.
- Umowa o roboty budowlane – 5 lat – § 438 BGB.
- Pozostałe : 2 lata
- Jeżeli sprzedający zataił wadę rzeczy podstępnie obowiązuje normalny termin przedawnienia czyli 3 lata -§ 195 BGB.<polski adwokat Niemcy>..
Przerwanie terminu przedawnienia :
- Uznanie roszczenia przez sprzedającego – § 208 BGB,
- Sądowe dochodzenie powództwa / wniesienie pozwu/ -§ 209 BGB,
- Wdrożenie sądowej procedury zabezpieczenia dowodów przez kupującego- § 477 II ,485 BGB .
Samo pisemne zwrócenie uwagi kupującemu na wadę rzeczy nie przerywa biegu przedawnienia – Palandt/Heinrichs .
Zgodnie z § 485 BGB kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi jeżeli w terminie dwóch dni od opływu terminu rękojmi nie wniesie powództwa do sądu lub nie złoży wniosku o wszczęcie sądowej procedury zabezpieczenia dowodu.<adwokat Niemcy>.
Zawieszenie biegu przedawnienia -§§ 639 II , 205 BGB.
Sprzedający podejmuje się poprawienia lub zreperowania rzeczy (np.: agregatu w lodówce ). Termin przedawnienia jest zawieszony tak długo ,aż sprzedający rzecz naprawi , usunie wady i oświadczy kupującemu ,że wady już usunął bądź ostatecznie odmówi usunięcia wad kupującemu- § 639 Abs.II BGB.
Skutek zawieszenia biegu przedawnienia § 205 BGB.
Zgodnie z § 205 BGB czas w trakcie którego bieg terminu przedawnienia jest zawieszony nie wlicza się to terminu przedawnienia .
Warunki dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi w prawie niemieckim.
1.Ważna umowa zakupu rzeczy §§ 433 , 145 BGB.
2.Wada rzeczy kupionej.
3.Wada rzeczy kupionej w momencie przejęcia władania rzeczą przez kupującego czyli w momencie przekazania rzeczy kupującemu.<adwokat Berlin>.
Rękojmia może być wyłączona :
1.Przez czynność prawną.
2.Przez Ustawę/ Prawo/.
Wyłączenie rękojmi przez czynność prawną:
1.Rezygnacja kupującego.
2.Wyłączenie przez AGB. tzw. ogólne warunki zawarcia umowy.
3.Umowne wyłączenie rękojmi – chyba ze sprzedający podstępnie zataił wadę rzeczy.
Wyłączenie rękojmi przez ustawę :
1.§§ 460 ,461,464 BGB- kupujący wie o wadzie rzeczy w momencie zakupu.
2.§§ 467,351 BGB- kupujący spowodował znaczne pogorszenie rzeczy, zepsucie etc…
3.§§ 377,378 HGB-
4.§ 242 BGB.
Kupującemu przysługują :
1. Odstąpienie od umowy
2.Roszczenie o obniżenie ceny.<polski adwokat Niemcy>.
Odstąpienie od umowy :
kupujący może żądać zwrotu :
1.Ceny zakupu plus odsetek §§ 346,347 BGB.
2.Kosztów zawarcia umowy § 467 BGB.
3.Nakładów na rzecz § 818 III , 994 BGB.
4.Jeżeli cena nie została jeszcze zapłacona kupujący może podnieść zastrzeżenie odstąpienia od umowy (Wandlungseinrede).
Sprzedający może żądać:
1.Zwrotu rzeczy.
2.Zwrotu korzyści jakie w międzyczasie rzecz przyniosła kupującemu
3.Odszkodowania – § 347 BGB za pogorszenie rzeczy od momentu kiedy kupujący wiedział o konieczności zwrotu rzeczy.
Wyłączenie roszczenia z tytułu rękojmi:
1.Przedawnienie roszczeń – § 477 BGB ……
2.Gwarancja – tzw niesamodzielna – unselbstständige Garantie
3.Gwarancja samodzielna – selbstständige Garantie – sprzedającego lub producenta .
Odszkodowanie kupującego za rzecz wadliwą.
Kupujący ma w prawie niemieckim 5 postaw dochodzenia odszkodowania w przypadku zakupu / wydania mu) rzeczy wadliwej bądź nie posiadającej właściwości , która rzecz mieć powinna :
1.Schadenserzsatz §§ 463, 480 II BGB.- odszkodowanie za niewypełnienie (niezrealizowanie umowy ? np.: brak właściwości która rzecz miała mieć a nie ma .
2.Schadensersatz pVV / Die positive Vertragsverletzung.- odszkodowanie za szkody które rzecz wadliwa spowodowała.
3.Schadenserzsatz c.i.c – Die culpa in contrahendo.
4.Schadensersatz §§ 823 ff BGB….- czyn niedozwolony = działanie sprzedającego sprzeczne z prawem.
5.Schadenserzsatz – Produkthaftung.- odpowiedzialność producenta.<polski adwokat Niemcy>.