Prawo cywilne w Niemczech

Prawo cywilne w naszej kancelarii

Kancelaria świadczy również pomoc prawną na terenie Polski , Niemiec i Austrii w zakresie spraw:

• rozwodowych
• alimentacyjnych
• ustalenia ojcostwa
• zaprzeczenia ojcostwa
• spadkowych
• prawa pracy
• dochodzenia odszkodowań
• upadłościowych

Cywilne problemy obywateli polskich w Niemczech.

• Rozwód w Niemczech
• Przesłanki

Zgodnie z §1566 BGB ( niemieckiego kodeksu cywilnego ) sąd może orzec rozwód jeżeli pomiędzy małżonkami nastąpił faktyczny rozkład pożycia . Przyjmuje się ,że faktyczny rozkład pożycia nastąpił jeżeli małżonkowie przynajmniej od roku żyją w separacji i oboje składają pozew o rozwód lub jeżeli pozwany małżonek wyrazi zgodę na rozwód .
Przyjmuje się , iż małżeństwo rozpadło się tzn nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia jeżeli małżonkowie od 3 lat żyją w separacji..<polski adwokat Niemcy>.

Bürgerliches Gesetzbuch (BGB)

§ 1566 Vermutung für das Scheitern

• Wspólność Majątkowa Małżeńska w Niemczech
• Wina w  niemieckim  procesie rozwodowym

Sąd orzekający rozwód nie orzeka o winie stron niezależnie od tego który z małżonków faktycznie ponosi winę rozkładu pożycia. To rozwiązanie powoduje , iż do sprawy rozwodowej pomiędzy małżonkami nie wciąga się całych rodzin, znajomych , przyjaciół i dzieci – w przeciwieństwie do polskiego procesu rozwodowego.

Obowiązek Alimentacyjny w Niemczech pomiędzy małżonkami

Zasadą jest ,że po rozwodzie każdy sam troszczy się o siebie .

Od tej zasady są jednak wyjątki: jeżeli rozwiedziony małżonek nie jest w stanie samodzielnie się otrzymać/ jest w niedostatku/ ma roszczenie alimentacyjne wobec drugiego małżonka ale tylko w wypadkach przewidzianych §§ 1570 – 1573, 1575 i 1576 BGB tj.niemieckiego kodeksu cywilnego :w razie niemożności zarobkowania na skutek :

• opieki nad wspólnym dzieckiem stron
• wieku
• choroby
• niemożności znalezienia pracy
• w szczególnie ciężkich przypadkach etc.
• kontynuacja wykształcenia małżonka/ zmiana kwalifikacji zawodowych
• niezależnie do tego kto faktycznie ponosi winę rozkładu pożycia.
  Rozwiedziony małżonek będący w niedostatku ma prawo otrzymać miesięczną rentę pieniężną lub jednorazową większą kwotę pieniędzy tzw. Kapitalabfindung.<adwokat polskojęzyczny Niemcy>.

Ojcostwo w Niemczech

Zasada:

Ojcem dziecka jest mężczyzna , który w momencie urodzenia dziecka pozostaje z matką w związku małżeńskim ,§ 1592 Nr.1. BGB.

Wyjątek  od tej reguły stanowi § 1599 Abs.2 BGB zgodnie z którym nie jest ojcem dziecka mężczyzna będący z matką dziecka w związku małżeńskim w jeżeli w momencie urodzenia dziecka został wniesiony pozew rozwodowy i  ojcostwo zostało uznane przez osobę  trzecią.

Żadnego domniemania ojcostwa nie ma jeżeli  dziecko urodzi się już po uprawomocnieniu wyroku rozwodowego § 1592 Nr.1. BGB.

Jeżeli dziecko urodzi się  w ciągu 300 dni od dnia śmierci męża matki istnieje domniemanie z mocy prawa,  że zmarły  jest ojcem dziecka § 1593 Abs.1 S.1. BGB.<polski adwokat w Niemczech>.

Ojcostwo przy zapłodnieniu in vitro matki w Niemczech

Prawo niemieckie dopuszcza  tzw.homologiczne  zapłodnienie  – Die homologe Insemination – i heterologiczne zapłodnienie – Die heterologe Insemination.

Homologiczne zapłodnienie polega na sztucznym zapłodnieniu kobiety nasieniem pobranym od męża kobiety . Ta metoda  jest uznawana  etycznie  i prawnie za dopuszczalną ponieważ dziecko pochodzi genetycznie od rodziców i zostaje urodzone w trakcie małżeństwa.

Ojcostwo w tym przypadku podlega ogólnym regułom ustalenia ojcostwa przewidzianym w § 1592 Nr.1. BGB.

Heterologiczne zapłodnienie  następuje  poprzez wprowadzenie nasienia jakiegoś mężczyzny  nie pozostającego matką , mającego się urodzić dziecka , w związku małżeńskim.

Przeciwko takiemu zapłodnieniu były i są w Niemczech podnoszone ważkie argumenty w szczególności w przypadku  jeżeli procedura zapłodnienia jest wzajemnie anonimowa .

Częściowo taka forma sztucznego zapłodnienia jest  pod  określonymi warunkami w Niemczech dopuszczalna:

• tylko pomocniczo kiedy homologiczne zapłodnienie kobiety np: na skutek bezpłodności mężczyzny ,  nie jest możliwe a ponadto
• Wolno użyć nasienie tylko jednego mężczyzny a nie wielu /kein  Samencocktail /.
• Wszyscy zainteresowani,  czyli przyszli rodzice dziecka i dawca nasienia,  muszą po wyjaśnianiu im  medycznych i prawnych skutków takiego zapłodnienia wyrazić na to zgodę.
• Dawca nasienia musi w przypadku zaistnienia konieczności uzyskania informacji wyrazić zgodę na ujawnienie jego danych osobowych .

Takie tj. w/w sztuczne zapłodnienia kobiety nie jest penalizowne w niemieckim kodeksie karnym StBG.W ten sposób urodzone dziecko jest traktowane jak dziecko małżeńskie dopóki nie zostanie wniesione powództwo o zaprzeczenie ojcostwa.<adwokat Niemcy>.

Prawo dziecka na podanie mu danych osobowych dawcy spermy ?

Według panującego w Niemczech poglądu utrzymywanie w tajemnicy danych osobowych dawcy spermy zagraża dobru dziecka. Dziecko ma wiec prawo poznać swoje pochodzenie. To prawo dziecka stanowi cześć składową  des Persönlichkeitsrecht i jest gwarantowane przez Art 1 i 2  GG  niemieckiej konstytucji.

Dziecku przysługuje wiec roszczenie przeciwko lekarzowi przeprowadzającemu sztuczne zapłodnienie o  określenie dawcy spermy . To roszczenie wynika z § 810- Einsichtrecht in Urkunden- prawa wglądu do dokumentów  jak również jest kontynuowane w § 823 BGB niemieckiego kodeksu cywilnego przewidującego roszczenie o odszkodowanie w razie naruszenia tego prawa.<polski adwokat Niemcy>.

 Zaprzeczenie ojcostwa według niemieckiego kodeksu cywilnego !

• Dla ojca termin wynosi 2 lata od momentu kiedy ojciec dziecka dowiedział się o okolicznościach , świadczących ,iż  nie jest ojcem dziecka – § 1600 b BGB.
• Dla dziecka termin wynosi 2 lata od osiągnięcia pełnoletności lub dwa lata o momentu kiedy dziecko dowiedziało się o okolicznościach świadczących ,że dotychczasowy ojciec nie jest jego ojcem .

W takich sprawach wnosi się tzw. Anfechtungsklage czyli powództwo o zaprzeczenie. Sądem właściwym jest Familiengericht – Amtsgericht czyli wydział rodzinny Sądu Rejonowego.<polski adwokat Berlin>.

Termin sądowy niemieckim procesie cywilnym

Sędzia przewodniczący wyznacza od razu tzw. pierwszy termin rozpoznania sprawy / wählt einen früheren ersten Termin/ albo  zarządza  pisemną wymianę pism pomiędzy stronami tzw. schriftliches Vorverfahren .

W tym drugim przypadku pozwany otrzymuje  pozew z obowiązkiem pisemnego wypowiedzenia się w terminie 2 tygodni czy ma zamiar się bronic /odpowiedzieć na pozew/  Jednocześnie pozwany dostaje dalszy termin , nie krótszy niż następne 2 tygodnie ,na już konkretną odpowiedź na pozew  zgodnie z §  276 ZPO a wiec inaczej niż w Polsce gdzie pozwany dostaje jeden 2 tygodniowy termin na ustosunkowanie się do pozwu z obowiązkiem zgłoszenia wszystkich twierdzeń i dowodów  pod rygorem ich pomięcia.

Przymus adwokacki w niemieckim procesie cywilnym.

• Zasadą jest brak przymusu.
• Przymus jest wprowadzony tylko w  sprawach wniesionych do Sądu Rodzinnego/ Familiengericht/ w sprawach małżeńskich  i określonych sprawach  rodzinnych np:alimentacyjnych. zgodnie z § 78 Abs.2 ZPO.
• Pisma wniesione przez strony muszą być sporządzone i podpisane przez adwokata. Pisma sporządzone i złożone przez strony bez adwokata nie mają żadnej mocy prawnej .
• Nie pozbawia to jednak strony możliwości samodzielnego złożenia wniosku o przyznanie pomocy prawnej z urzędu i zwolnienia od kosztów sądowych – Prozesskostenhilfe.<polski adwokat Niemcy>.
• przymus adwokacki obowiązuje również w sprawach przed  w Sądem Okręgowym i Apelacyjnym jak również przed Sądem Najwyższym . Strony muszą więc mieć adwokata.W sprawach przez Sadem Najwyższym adwokatem  może być tylko adwokat dopuszczony do występowania przed tym sądem a wiec nie każdy adwokat. Adwokat mający sam sprawę w/w sądach , mający uprawnienie do występowania w nich może sam się reprezentować.<adwokat Niemcy>.

Pouczenie o środkach zaskarżania w wyroku w niemieckim procesie cywilnym

• Zasadą jest brak takiego pouczenia !
• W przeciwieństwie do niemieckiego procesu karnego StPO czy procesu administracyjnego VwGO wyrok cywilny nie zawiera żadnego pouczenia o środkach zaskarżania .

Odkodowanie z tytułu błędu w sztuce lekarskiej w Niemczech

Reguły sądowego dochodzenia odszkodowania za błąd w sztuce lekarskiej w Niemczech i Austrii.

Pacjent może otrzymać odszkodowanie tylko jeżeli udowodni ,że działanie lekarza stanowi przyczynę uszczerbku na zdrowiu tzn. istnieje związek przyczynowy pomiędzy działaniem lekarza a uszczerbkiem na zdrowiu pacjenta. Ciężar dowodu spoczywa na pacjencie.
Termin na dochodzenie roszczeń wynosi w normalnym tj. standardowym przypadku 3 lata od momentu kiedy pacjent jako laik / niefachowiec/ uzyskał wiedzę o okolicznościach wskazujących ,że mogło dojść do błędu w sztuce lekarskiej . Maksymalny termin przedawnienia roszczeń wynosi 30 lat.<polski adwokat Berlin>.

Prawa kupującego z tytułu wady rzeczy w niemieckim kodeksie cywilnym.

 Przerwanie terminu przedawnienia :

1. Uznanie roszczenia przez sprzedającego – § 208 BGB,
2. Sądowe dochodzenie powództwa / wniesienie pozwu/ -§ 209 BGB,
3. Wdrożenie sądowej procedury zabezpieczenia dowodów przez kupującego- § 477 II ,485 BGB .
   Samo pisemne zwrócenie uwagi kupującemu na wadę rzeczy nie przerywa biegu przedawnienia – Palandt/Heinrichs .
   Zgodnie z § 485 BGB kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi jeżeli w terminie dwóch dni od opływu terminu rękojmi nie wniesie powództwa do sądu lub nie złoży wniosku o wszczęcie sądowej procedury zabezpieczenia dowodu.<adwokat Niemcy>.

Zawieszenie biegu przedawnienia -§§ 639 II , 205 BGB.
Sprzedający podejmuje się poprawienia lub zreperowania rzeczy (np.: agregatu w lodówce ). Termin przedawnienia jest zawieszony tak długo ,aż sprzedający rzecz naprawi , usunie wady i oświadczy kupującemu ,że wady już usunął bądź ostatecznie odmówi usunięcia wad kupującemu- § 639 Abs.II BGB.

Skutek zawieszenia biegu przedawnienia § 205 BGB.
Zgodnie z § 205 BGB czas w trakcie którego bieg terminu przedawnienia jest zawieszony nie wlicza się to terminu przedawnienia .

Warunki dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi w prawie niemieckim.
1.Ważna umowa zakupu rzeczy §§ 433 , 145 BGB.
2.Wada rzeczy kupionej.
3.Wada rzeczy kupionej w momencie przejęcia władania rzeczą przez kupującego czyli w momencie przekazania rzeczy kupującemu.<adwokat Berlin>.

Rękojmia może być wyłączona :
1.Przez czynność prawną.
2.Przez Ustawę/ Prawo/.

Wyłączenie rękojmi przez czynność prawną:
1.Rezygnacja kupującego.
2.Wyłączenie przez AGB. tzw. ogólne warunki zawarcia umowy.
3.Umowne wyłączenie rękojmi – chyba ze sprzedający podstępnie zataił wadę rzeczy.

Wyłączenie rękojmi przez ustawę :
1.§§ 460 ,461,464 BGB- kupujący wie o wadzie rzeczy w momencie zakupu.
2.§§ 467,351 BGB- kupujący spowodował znaczne pogorszenie rzeczy, zepsucie etc…
3.§§ 377,378 HGB-
4.§ 242 BGB.

Kupującemu przysługują :
1. Odstąpienie od umowy
2.Roszczenie o obniżenie ceny.<polski adwokat Niemcy>.

Odstąpienie od umowy :
kupujący może żądać zwrotu :
1.Ceny zakupu plus odsetek §§ 346,347 BGB.
2.Kosztów zawarcia umowy § 467 BGB.
3.Nakładów na rzecz § 818 III , 994 BGB.
4.Jeżeli cena nie została jeszcze zapłacona kupujący może podnieść zastrzeżenie odstąpienia od umowy (Wandlungseinrede).

Sprzedający może żądać:
1.Zwrotu rzeczy.
2.Zwrotu korzyści jakie w międzyczasie rzecz przyniosła kupującemu
3.Odszkodowania – § 347 BGB za pogorszenie rzeczy od momentu kiedy kupujący wiedział o konieczności zwrotu rzeczy.

Wyłączenie roszczenia z tytułu rękojmi:
1.Przedawnienie roszczeń – § 477 BGB ……
2.Gwarancja – tzw niesamodzielna – unselbstständige Garantie
3.Gwarancja samodzielna – selbstständige Garantie – sprzedającego lub producenta .
Odszkodowanie kupującego za rzecz wadliwą.
Kupujący ma w prawie niemieckim 5 postaw dochodzenia odszkodowania w przypadku zakupu / wydania mu) rzeczy wadliwej bądź nie posiadającej właściwości , która rzecz mieć powinna :

1.Schadenserzsatz §§ 463, 480 II BGB.- odszkodowanie za niewypełnienie (niezrealizowanie umowy ? np.: brak właściwości która rzecz miała mieć a nie ma .
2.Schadensersatz pVV / Die positive Vertragsverletzung.- odszkodowanie za szkody które rzecz wadliwa spowodowała.
3.Schadenserzsatz c.i.c – Die culpa in contrahendo.
4.Schadensersatz §§ 823 ff BGB….- czyn niedozwolony = działanie sprzedającego sprzeczne z prawem.
5.Schadenserzsatz – Produkthaftung.- odpowiedzialność producenta.<polski adwokat Niemcy>.